Në epokën digjitale të sotme është gati e pamundur të imagjinoni jetën tonë pa internet. Nga komunikimi në argëtim, punë deri në blerje, interneti është bërë një pjesë e domosdoshme e rutinës sonë të përditshme. Megjithatë, së bashku me komoditetin dhe lehtësinë që ofron, interneti krijon gjithashtu rreziqe të ndryshme për të dhënat tona personale dhe të ndjeshme. Siguria kibernetike është bërë kështu një shqetësim i rëndësishëm për të gjithë përdoruesit e internetit.
Siguria në kibernetik është praktikë mbrojtjeje e pajisjeve tuaja elektronike dhe shërbimeve online nga hyrja joautorizuar, vjedhja ose dëmtimi i informacioneve tuaja. Rreziqet kibernetike mund të marrin shumë forma, duke përfshirë viruset, softuerin e keq, sulmet phishing dhe përpjekjet e hakerëve. Është e rëndësishme të jeni të vetëdijshëm për këto rreziqe dhe të merrni masa të duhura të kujdesshme për të mbrojtur veten gjatë përdorimit të internetit.
Këtu janë disa këshilla për të siguruar siguri në internet gjatë përdorimit të internetit:
Përdorni fjalëkalime të forta dhe unike për çdo llogari online
Përdorimi i fjalëkalimeve të forta dhe unike për çdo llogari online është e domosdoshme për të mbajtur sigurinë kibernetike, sepse ndihmon për të parandaluar hyrjen e paautorizuar në informacionet tuaja të ndjeshme. Nëse përdorni të njëjtin fjalëkalim për shumë llogari, një kriminel kibernetik që krijon një hyrje në një nga llogaritë tuaja mund të mund të ketë potencialisht qasje në të gjitha. Kjo ndodh sepse shumë njerëz kanë tendencë të përdorin të njëjtat fjalëkalime për shumë llogari, duke i lehtësuar kriminelëve kibernetikë të marrin qasje në shumë llogari sapo të marrin një fjalëkalim.
Përdorimi i një fjalëkalimi unik për çdo llogari siguron që edhe nëse një fjalëkalim është i prishur, llogaritë e tjera tuaja mbeten të sigurta. Një fjalëkalim i fortë që është i vështirë të devinohet gjithashtu e bën më të vështirë hackeret për të marrë qasje të paautorizuar në llogaritë tuaja. Një fjalëkalim i mirë është zakonisht një kombinim i shkronjave të madhe dhe të vogla, numrave dhe simboleve, dhe ka 8 ose më shumë shenja.
Duke përdorur fjalëkalime të forta dhe unike për çdo llogari online, ju mund të ulni shumë rrezikun e krimit në internet dhe të mbrojni informacionin tuaj personal nga vjedhja ose përdorimi i paautorizuar.
Aktivizo autentifikimin me dy pjesë, nëse është e mundur.
Aktivizimi i autentifikimit me dy pjesë (2FA) është një rregull i rëndësishëm sigurie kibernetike, sepse ofron një shtresë të dytë të sigurisë për llogaritë tuaja në internet. 2FA kërkon dhënien e një lloj tjetër identifikimi përveç fjalëkalimit, si një kod që dërgohet në telefonin tuaj ose e-mail, një identifikim biometrik, si një gisht ose njohja e fytyrës, ose një çelës fizik sigurie. Kjo bën që të jetë shumë më e vështirë për hakerat të marrin qasje të paautorizuar në llogaritë tuaja, edhe nëse marrin fjalëkalimin tuaj.
Faleminderit për 2FA të aktivizuar, edhe nëse një kriminel në internet merr fjalëkalimin tuaj, ata ende kanë nevojë për qasje në llojin e dytë të identifikimit tuaj për të hyrë në llogarinë tuaj. Kjo ul ndjeshëm rrezikun e keqpërdorimit të llogarive tuaja dhe vjedhjes ose përdorimit të pakujdesshëm të informacioneve tuaja të ndjeshme.
Edhe pse 2FA nuk është i pabesueshëm dhe në disa rrethana mund të kalohet akoma, ai mbetet një mjet shumë efektiv për të rritur sigurinë e llogarive tuaja online. Aktivizimi i 2FA, nëse është e mundur, është një hap i thjeshtë dhe efektiv që mund të ndërmerrni për të ulur shumë rrezikun e krimit në internet dhe për të mbrojtur informacionin tuaj personal nga vjedhja ose përdorimi i paautorizuar.
Azhurnoni softuerin tuaj antivirus
Përditësimi i softuerit tuaj dhe programet antivirus është një rregull i rëndësishëm sigurie kibernetike, sepse ndihmon në mbrojtjen e kompjuterit tuaj dhe llogarive tuaja online nga boshllëqet në sigurinë dhe softuerin e dëmshëm.
Azhurnimet e softuerit shpesh përmbajnë ndryshime që rregullojnë boshllëqet në siguri dhe gabime të tjera. Hakerat shpesh përdorin këto boshllëqe për të marrë hyrje të paautorizuar në kompjuterin tuaj ose llogaritë tuaja në internet. Duke mbajtur softuerin tuaj të azhurnuar, ju siguroni që këto boshllëqe janë të rregulluara dhe kompjuteri juaj është më pak i ekspozuar ndaj sulmeve.
Programet antivirus luajnë një rol kryesor në mbrojtjen e kompjuterit tuaj nga softueri i dëmshëm. Softueri i dëmshëm është çdo softuer që ka për qëllim të dëmtojë kompjuterin tuaj ose të vjedhë informacionin tuaj personal. Programet antivirus janë të projektuara për të zbuluar dhe hequr softuerin e dëmshëm nga kompjuteri juaj. Megjithatë, llojet e reja të softuerit të dëmshëm po zhvillohen vazhdimisht, duke i bërë programet antivirus të duhet të azhurnohen rregullisht për të qenë efektive.
Mbajtja e softuerit tuaj dhe programeve antivirus të azhurnuara, ju mund të siguroheni që kompjuteri juaj dhe llogaritë tuaja në internet janë të mbrojtur nga rreziqet më të fundit të sigurisë. Kjo ndihmon në parandalimin e hyrjes së paautorizuar në informacionet tuaja të ndjeshme dhe zvogëlon rrezikun e krimit të kompjuterit.
Përdorni shërbime të njohura dhe të sigurta në internet për transaksione dhe blerje.
Përdorimi i shërbimeve të njohura dhe të sigurta online për transaksione dhe blerje është i rëndësishëm për disa arsye:
- Mbrojtja e të dhënave personale: Përdorimi i shërbimeve të njohura dhe të sigurta online për transaksione dhe blerje mbrojnë informacionet tuaja personale dhe financiare. Shërbimet online të njohura përdorin enkriptim dhe masa të tjera të sigurisë për të mbrojtur informacionin tuaj nga hajdutët e hënës, që mund të përpiqen të vjedhin për qëllime mashtrimi.
- Shmangja e mashtrimeve: Përdorimi i një shërbimi të njohur online ju ndihmon të mbroheni nga mashtrimet në internet dhe transaksionet e paligjshme. Shërbimet e njohura kanë masa për zbulimin dhe parandalimin e veprimeve mashtruese.
- Siguria e pagesës së siguruar: Duke bërë një blerje me anë të një shërbimi online të njohur, mund të keni besim se informacioni juaj pagesës është i sigurt. Shërbimet e njohura përdorin porta të sigurta pagese për të përpunuar transaksionet, duke ulur rrezikun e mashtrimit.
- Shërbimi i Klientit: Shërbimet e njohura në internet ofrojnë mbështetje të klientit për të ndihmuar në zgjidhjen e çdo problemi që mund të ndodhë gjatë procesit të transaksionit ose blerjes. Kjo mund të jetë veçanërisht e rëndësishme nëse hasni ndonjë problem me blerjen ose duhet të ktheheni një artikull.
Përdorimi i shërbimeve të njohura dhe të sigurta online gjatë transaksioneve dhe blerjeve siguron qetësi dhe mbrojtje nga rreziket e lidhura me transaksionet online.
Kujdes në shpërndarjen e të dhënave personale në internet
Është e rëndësishme të jeni të kujdesshëm kur jepni informacione personale në internet, sepse interneti është një platformë publike dhe e lehtë për t’u marrë, ku informacioni mund të përhapet shpejt dhe gjerësisht. Këtu janë disa arsye pse duhet të keni kujdes:
- Informacionet personale, si si emri, adresa, numri i telefonit dhe adresa e-mail mund të përdoren për të identifikuar dhe kontaktuar me ju. Nëse këto informacione arrijnë në duart e paautorizuara, ato mund të përdoren për qëllime të dëmshme, si vjedhja e identitetit, mashtrimi ose ndërgjegjësimi.
- Ndarja e informacioneve personale në internet mund të bëjë që ju të jeni të pambrojtur ndaj sulmeve në internet, si mashtrimet e phishing-ut, softueri i dëmshëm dhe hacking. Autorët e krimit në internet mund të përdorin informacionet tuaja personale për të hyrë në llogaritë tuaja në internet, për të vjedhur paratë tuaja ose për të shkelur identitetin tuaj në internet.
- Publikimi i informacioneve personale në internet mund të ketë ndikim me gjatë në reputacionin tuaj. Kur informacioni është i disponueshëm, mund të jetë e vështirë ta rivendosësh ose ta fshish. Kjo mund të jetë veçanërisht e dëmshme nëse informacioni është i ndjeshëm, e turpshme ose e përgjegjshme.
- Reklama e caktuar – Kompanitë përdorin informacione personale për të drejtuar reklama në njerëz të veçantë. Kjo mund të çojë në një mbingarkesë të reklamave të papëlqyeshme dhe të padyshimta, si dhe në humbje të privatësisë.
Përfundimisht, është e rëndësishme të jeni të kujdesshëm kur ndarë të dhëna tuaja personale në internet për të mbrojtur privatësinë tuaj, sigurinë, reputacionin dhe mirëqenien tuaj.
Përdorni VPN për të mbrojtur privatësinë dhe sigurinë tuaj në internet.
Përdorimi i një rrjeti privat virtual (VPN) mund të jetë një mënyrë efektive për të mbrojtur privatësinë tuaj dhe sigurinë tuaj në internet për disa arsye kryesore:
- Lidhje të fshehta: VPN krijon një tunel të fshehtë midis pajisjes suaj dhe internetit, duke ju bërë të pamundur që të tjerët të përthithin ose të lexojnë aktivitetin tuaj në internet. Kjo është veçanërisht e rëndësishme kur përdorni rrjetet Wi-Fi publike ose lidhjet e pambrojtura të internetit, të cilat mund t’ju bëjnë të ndjeshëm ndaj sulmeve në kompjuter dhe shkeljeve të të dhënave.
- Anonimiteti: VPN mund të ndihmojë në fshehjen e adresës suaj IP dhe lokacionit tuaj, duke e bërë më të vështirë për reklamuesit, faqet web ose palët e treta të gjurmojnë aktivitetin tuaj në internet. Kjo mund të ndihmojë në mbajtjen e anonimitetit online dhe në mbrojtjen e informacioneve tuaja personale.
- Të shmangni kufizimet gjeografike: VPN-ja mund t’ju lejojë të shmangni kufizimet gjeografike dhe të keni qasje në përmbajtje që mund të jenë të bllokuara në rajonin tuaj, si shërbime streaming, faqe lajmesh ose platforma të medias sociale. Kjo mund të jetë veçanërisht e dobishme për udhëtarët ose njerëzit që jetojnë në vende me censurë të ashpër të internetit.
- Qasja e sigurt e largët: VPN mund të ju lejojë të keni qasje të sigurt në burime dhe skedarë në një rrjet të largët, si rrjeti juaj i punës ose shërbimi i ruajtjes në re. Kjo mund të jetë veçanërisht e dobishme për punonjësit nga larg, freelancerët ose njerëzit që shpesh kanë qasje në të dhëna të ndjeshme.
VPN mund të ndihmojë në mbrojtjen e privatësisë dhe sigurisë tuaj në internet, duke i fshehur aktivitetet tuaja në internet, duke ruajtur anonimitetin tuaj, duke kaluar kufizimet gjeografike dhe duke siguruar qasje të sigurt nga larg në burimet dhe skedarët.
Shmangni klikimin në lidhjet e dyshimta ose shkarkimin e bashkëngjitjeve nga burime të panjohura.
Shmangia klikimin në lidhjet e dyshimta ose shkarkimin e bashkëngjitjeve nga burime të panjohura është kyçe për të mbrojtur privatësinë dhe sigurinë tuaj në internet. Kriminelët në internet përdorin ndryshme metoda për të mashtruar përdoruesit dhe për t’i detyruar ata të klikojnë në lidhje të dëmshme ose të shkarkojnë bashkëngjitje të dëmshme. Pasi të marrin hyrje në pajisjen tuaj ose informacionin tuaj personal, ata mund të shkaktojnë dëme të rënda. Këtu janë disa arsye kryesore pse duhet të shmangni klikimin në lidhjet e dyshimta ose shkarkimin e bashkëngjitjeve nga burime të panjohura.
- Malware: Lidhjet ose bashkangjitjet e dyshimta mund të përmbajnë softuer të dëmshëm që mund të infektojë pajisjen tuaj dhe të shkaktojë shumë probleme. Softueri i dëmshëm mund të përdoret për të vjedhur informacione personale, instalimin e ransomware ose edhe për të kthyer pajisjen tuaj në një bot që mund të përdoret në një sulm të madh në rrjet.
- Phishing: Ataket e phishingut janë projektuar për të të mashtruar për të dhënë informacione personale, si emri i përdoruesit dhe fjalëkalimi. Hakerat mund të përdorin lidhje të dyshimta ose bashkangjitje për të të ridrejtuar në një faqe interneti të rremë që duket si një faqe e vërtetë, si banka juaj ose furnizuesi juaj i postës elektronike. Kur të vendosni të dhënat tuaja të hyrjes, hakeri mund të përdorë ato për të hyrë në llogaritë tuaja dhe të vjedhë informacionet tuaja.
- Ransomware: Ransomware është një lloj softueri i dëmshëm që kripton skedarët tuaj dhe kërkon pagesën e një çelsi dekriptues. Lidhjet apo bashkëngjitjet e dyshimta mund të përdoren për të dërguar ransomware në pajisjen tuaj, dhe kur skedarët tuaj janë të enkriptuar, mund të jetë e vështirë ose e pamundur të riktheheni pa paguar pagesën.
- Vjedhje identiteti: Krimineli në rrjet mund të përdorin lidhje ose bashkëngjitje dyshimtë për të hyrë në informacionin tuaj personal që mund të përdoret për vjedhjen e identitetit tuaj. Kjo mund të përfshijë emrin tuaj, adresën, numrin e telefonit, numrin e sigurimit shoqëror dhe informacione të tjera të ndjeshme.
Klikoja e lidhjeve të dyshimta ose shkarkimi i bashkëngjitjeve nga burime të panjohura mund t’ju rrezikojë me softuer të dëmshëm, sulme phishing, ransomware dhe vjedhje identiteti. Është e rëndësishme të jeni gjithmonë të kujdesshëm kur hapni lidhjet ose bashkëngjitjet dhe të verifikoni autenticitetin e burimit para se të klikoni diçka. Përmes marrjes së masave të kujdesit, ju mund të ndihmoni në mbrojtjen e privatësisë dhe sigurisë tuaj në linjë.
Qëndro i vetëdijshëm për shpifjeve phishing dhe shmangni dhënien e informacioneve të ndjeshme në kërkesa të paftuara.
Mashtrimet e phishingut janë një rrezik i përhapur në internet, duke përdorur e-maile, mesazhe teksti ose biseda telefonike të rreme nga kriminelët në internet për të mashtruar njerëzit dhe për të marrë informacione të ndjeshme, si të dhënat e hyrjes ose informacionet financiare. Për të shmangur të bëriti viktimë e mashtrimit të phishingut dhe për të mos dhënë informacione të ndjeshme në kërkesat e padëshiruara, është e rëndësishme që të jeni të vetëdijshëm për rregullat e mëposhtme:
- Kujdes ndaj kërkesave të paftuara: Nëse merrni një e-mail, mesazh teksti ose thirrje me një kërkesë për informata të ndjeshme ose me një kërkesë për të klikuar në një lidhje, qëndroni të kujdesshëm. Sulmet e phishingut shpesh përfshijnë kërkesa të paftuara që duken sikur vijnë nga një burim i vërtetë, si një bankë ose agjencion qeveritar.
- Kontrolloni burimin: Para se përpara se të ndani informacion të ndjeshëm, kontrolloni burimin e kërkesës. Kërko për shenja që kërkesa është e vërtetë, si për shembull, verifikimi i adresës së emailit të dërguesit ose kontakti direkt me organizatën për të konfirmuar kërkesën.
- Kontrolloni gabimet ortografike dhe gramatikore: Sulmet e phishingut shpesh përmbajnë gabime ortografike dhe gramatikore ose përdorin gjuhë që është jo-profesionale ose frikësuese. Qëndroni të kujdesshëm ndaj këtyre shenjave, sepse ato mund të tregojnë se kërkesa është e rreme.
- Mos kliko në lidhjet e dyshimta: Sulmet e phishing-ut shpesh përfshijnë lidhje që të çojnë në një faqe të rreme ose të inkurajojnë shkarkimin e softuerit të dëmshëm. Nëse merrni një lidhje të dyshimtë, mos kliko në të. Në vend të kësaj, kalo sipër lidhjes për të parë URL-në dhe kontrollo që ajo të jetë e saktë.
- Përdorni autentifikimin me shumë faktorë: Për të shtuar një shtresë mbrojtjeje shtesë për llogaritë tuaja online, përdorni autentifikimin me shumë faktorë. Kjo bazohet në përdorimin e dy ose më shumë metodave të autentifikimit, si fjalëkalimi dhe kodi i dërguar në telefonin tuaj për të konfirmuar identitetin tuaj.
- Përditësoni softuerin tuaj: Përditësimi i softuerit mund të ndihmojë në parandalimin e sulmeve të phishingut. Përditësimet e softuerit përmbajnë zakonisht ndreqje sigurie që adresojnë vulën e njohur që mund të përdoret nga kriminelët në rrjet.
Phishing-u është një mashtrim në internet që paraqet një rrezik serioz për sigurinë online dhe mund të rezultojë në humbjen e informacioneve të ndjeshme dhe humbje të parave. Njohja e shenjave të një mashtrimi dhe zbatimi i praktikave më të mira, si verifikimi i burimit të kërkesave dhe mosklikimi i lidhjeve të dyshimta, mund të ju ndihmojnë të mbroheni nga këto lloje sulmesh. Kujtohu të gjithmonë të jesh i kujdesshëm dhe të ndërmarrësh hapat e nevojshme për të mbrojtur të dhënat tuaja personale dhe financiare.
Përditëso sistemin operativ dhe softuerin, duke instaluar përditësimet më të fundit të sigurisë.
Azhurnimi i sistemit operativ dhe softuerin me patch-et më të fundit të sigurisë është hapi bazë për të mbrojtur kompjuterin tuaj dhe të dhënat tuaja personale nga rreziket e krimit të kibernetikës. Këtu janë disa mënyra për të siguruar që sistemi juaj operativ dhe softueri janë gjithmonë të azhurnuar:
- Aktivizo përditësimet automatike: Shumica e sistemeve të operimit dhe programet kanë një funksion përditësimesh automatike që mund të aktivizohet. Kjo funksion do të sigurojë që sistemi juaj të jetë gjithmonë i azhornuar me patch-et më të fundit të sigurisë dhe korrigjimeve të gabimeve.
- Kontrollo përditësisht për përditësime: Nëse zgjedh të mos përdorë përditësime automatike, mund të kontrollosh rregullisht për disponueshmërinë e përditësimeve të reja. Kontrollo faqen e internetit të furnizuesit të softuerit ose cilësimet e sistemit operativ tuaj për të parë nëse ka përditësime të reja në dispozicion.
- Instalo tani menjëherë përditësimet: Kur përditësimet bëhen të disponueshme, është e rëndësishme që t’i instaloni sa më shpejt që të jetë e mundur. Pjesët e sigurisë shpesh jepen si përgjigje ndaj vulnerabiliteteve të reja të zbuluara, dhe vonesa në instalim mund të rrezikojë kompjuterin tuaj.
- Përdorni softuer të njohur: Shkarkoni dhe përdorni softuer vetëm nga furnizuesit e njohur. Kini kujdes kur shkarkoni softuer nga burime të panjohura ose të pa besueshme, sepse ato mund të përmbajnë softuer të dëmshëm ose rreziqe të tjera për sigurinë.
Përfundimisht, azhurnimi i sistemit operativ dhe softuerit me korrigjimet më të fundit të sigurisë është çelësi për mbrojtjen e kompjuterit tuaj dhe informacioneve tuaja private nga rreziqet kibernetike. Duke aktivizuar azhurnimet automatike, kontrollimin e rregullt të disponueshmërisë së azhurnimeve, instalimin e tyre menjëherë, aktivizimin e autentifikimit me dy faktorë dhe përdorimin e vetëm të softuerit me emër, ju mund të ndihmoni në sigurimin që kompjuteri juaj është i sigurt dhe i mbrojtur nga rreziqet kibernetike.
Përdorni një firewall për të mbrojtur kompjuterin tuaj nga hyrja e paautorizuar
Mbrojtësi është një mjet sigurie që ndihmon në mbrojtjen e kompjuterit tuaj nga hyrjet e paautorizuara duke monitoruar trafikun rrjeti që hyn dhe del. Këtu janë disa arsye dhe si ta përdorni mbrojtësin për të mbrojtur kompjuterin tuaj:
- Bllokoni hyrjen e paautorizuar: Firewall-i punon si barrierë midis kompjuterit tuaj dhe Internetit, duke bllokuar hyrjet e paautorizuara në kompjuterin tuaj nga burimet e jashtme. Kjo bëhet duke ekzaminuar trafikun e ardhshëm të rrjetit dhe duke bllokuar çdo trafik që nuk përmbush rregullat e paracaktuara të sigurisë.
- Mbrojtja nga softueri i keq: Firewall-et gjithashtu mund të mbrojnë kompjuterin tuaj nga softueri i keq dhe viruset, duke bllokuar trafikun hyrës nga burimet e njohura të keqija. Disa firewall mund të detektojnë dhe të bllokojnë edhe trafikun dalës nga kompjuteri juaj që mund të përpiqet të dërgojë softuer të keq ose virusa.
- Rregulloni parametrat e sigurisë: Muret e zjarrit ju lejojnë të rregulloni parametrat e sigurisë sipas nevojave tuaja. Mund të vendosni rregulla për aplikacione të caktuara ose porte, ose të lejoni ose të bllokoni adresa IP të caktuara.
- Përdorni zaptimet e zjarrit të pajisjeve dhe të programit: Ka dy lloje zaptimi të zjarrit – të pajisjeve dhe të programit. Zaptimet e zjarrit të pajisjeve janë të integruara në ruterë dhe ofrojnë mbrojtje për të gjitha pajisjet në rrjet, ndërsa zaptimet e zjarrit të programit instalohen në kompjuterë individualë. Për mbrojtje maksimale rekomandohet të përdoren zaptimet e zjarrit të pajisjeve dhe të programit.
- Përditësoni muret e zjarrit: Është e rëndësishme që të përditësoni muret e zjarrit me patch-et më të fundit të sigurisë dhe përditësimeve të softuerit për të siguruar që ato të punojnë sa më mirë. Vendosni murin tuaj të zjarrit për përditësim automatik ose kontrolloni rregullisht përditësimet me dorë.
Përdorimi i një mure zjarri është hapi kryesor për të mbrojtur kompjuterin tuaj nga hyrja joautorizuar dhe malware. Duke bllokuar trafikun e hyrjes dhe daljes që nuk përputhet me rregullat e sigurisë paraprakisht të caktuara, përshtatja e cilësive të sigurisë dhe përditësimi i mures zjarri tuaj, ju mund të ndihmoni në sigurimin e kompjuterit tuaj që të jetë i sigurt dhe i mbrojtur nga kërcënimet në rrjet.
Përdorni menaxherin e fjalëkalimeve për të ruajtur dhe menaxhuar fjalëkalimet tuaja me siguri.
Menedžeri i fjalëkalimit është një mjet që ruajtur dhe menaxhon me siguri të gjitha fjalëkalimet tuaja. Eliminon nevojën për të mbajtur mend shumë fjalëkalime dhe mund të ndihmojë për të parandaluar mungesat e fjalëkalimeve. Këtu janë disa hapa për të përdorur menedžerin e fjalëkalimeve:
- Zgjidhni menaxherin e fjalëkalimeve: Ka shumë opsione menaxherësh të fjalëkalimeve, si LastPass, Dashlane dhe 1Password. Zgjidhni një që plotëson nevojat tuaja dhe ka një reputacion të mirë në lidhje me sigurinë.
- Krijoni një fjalëkalim të fortë kryesore: Fjalëkalimi juaj kryesor është fjalëkalimi që ç’kyç menaxherin tuaj të fjalëkalimeve, prandaj është e domosdoshme të krijoni një fjalëkalim të fortë. Përdorni një kombinim unik të shkronjave të mëdha dhe të vogla, numrave dhe simboleve.
- Shtoni të dhënat tuaja të hyrjes: Pasi të krijoni fjalëkalimin kryesor, filloni të shtoni të dhënat tuaja të hyrjes në të gjitha llogaritë tuaja në internet. Kjo përfshin emrat e përdoruesve, fjalëkalimet dhe çdo informacion tjetër të nevojshëm për të hyrë.
- Përdorni gjeneratorin e fjalëkalimeve: Shumica e menaxherëve të fjalëkalimeve kanë një funksion gjeneratori të fjalëkalimeve, që krijon për ju fjalëkalime të forta dhe të rastësishme. Përdorni këtë funksion kur krijoni fjalëkalime të reja për më shumë mbrojtje.
- Aktivizo verifikimin dyfaktorial: Shumë menaxherë fjalëkalimesh ofrojnë verifikim dyfaktorial që shton një shtresë të dytë të mbrojtjes për llogarinë tuaj. Aktivizo këtë funksion për të siguruar që llogaria juaj është e mbrojtur, edhe nëse fjalëkalimi juaj kryesor është kompromentuar.
- Përditëso menaxherin e fjalëkalimeve tuaja: Është e rëndësishme të mbani menaxherin tuaj të fjalëkalimeve me përditësime të sigurisë dhe softuerit. Vendosni menaxherin tuaj të fjalëkalimeve në mënyrë që të përditësohet automatikisht ose kontrolloni rregullisht nëse ka përditësime të disponueshme në mënyrë manuale.
Përfundimisht, përdorimi i një menaxheri të fjalëkalimeve është një mënyrë e shkëlqyeshme për të ruajtur dhe menaxhuar me siguri të gjitha fjalëkalimet tuaja. Duke zgjedhur një menaxher të fjalëkalimeve me emër, krijimin e një fjalëkalimi të fortë kryesor, shtimin e informacioneve të hyrjes, përdorimin e një gjeneratori të fjalëkalimeve, aktivizimin e autentifikimit me dy faktorë dhe azhurnimin e menaxherit tuaj të fjalëkalimeve, mund të ndihmoni që të mbani fjalëkalimet tuaja të sigurta dhe të mbrojtura nga rreziqet në rrjet.
Bëni kopjet e rezervës së të dhënave të rëndësishme të tua në një vend të sigurt.
Bërja e kopjave rezervë të të dhënave të rëndësishme tuaja në një vend të sigurt është e domosdoshme për të mbrojtur kundër humbjes së të dhënave për shkak të dëmtimit të pajisjeve, vjedhjes ose sulmeve malware. Këtu janë disa hapa për të bërë kopje rezervë të rregullta të të dhënave të rëndësishme tuaja në një vend të sigurt:
- Zgjidhni një mënyrë për të krijuar një kopje rezervë: Ka disa metoda për të krijuar një kopje rezervë, përfshirë shërbimet në qiell, disket e jashtme të fortë ose memorien e masës që lidhet me rrjetin (NAS). Zgjidhni metodën që përshtatet më së miri me nevojat tuaja dhe buxhetin tuaj.
- Përcakto cilat të dhëna duhet të kopjohen: Vendosni se cilat të dhëna janë të rëndësishme për ju dhe duhet të kopjohen rregullisht. Kjo mund të përfshijë skedarë personale, dokumente, fotografi, filma dhe muzikë.
- Vendosni një orar kopjesh rezervë: Përcaktoni se sa shpesh dëshironi të krijoni një kopje rezervë të të dhënave tuaja, nëse është çdo ditë, çdo javë ose çdo muaj. Krijoni një orar automatik kopjesh rezervë për të lehtësuar procesin dhe siguruar që të dhënat tuaja kopjohen rregullisht.
- Testoni rregullisht kopjen e rezervës suaj: Pasi të krijoni një kopje rezervë, testoni atë rregullisht për të siguruar që të dhënat tuaja kopjohen me saktësi dhe mund të rivendoset nëse është e nevojshme.
- Ruaj kopjen tuaj të rezervës në një vend të sigurt: Ruaj kopjen tuaj të rezervës në një vend të sigurt, të ndarë nga kompjuteri ose pajisja, për të mbrojtur nga vjedhja, dëmtimi ose humbja. Mund të konsideroni të enkriptoni kopjen e rezervës për të rritur sigurinë e saj.
- Përditëso kopjen tuaj të rezervës: Kontrolloni dhe përditësoni rregullisht kopjen tuaj të rezervës që të përfshijë të gjitha të dhënat e rëndësishme dhe ndryshimet ose shtesat e mundshme.
Përfundimisht, bërja e kopjimeve të sigurta të të dhënave të rëndësishme në një vend të sigurt është kyç për të mbrojtur nga humbja e të dhënave. Duke zgjedhur metodën e bërjes së kopjimeve, duke përcaktuar cilat të dhëna duhet të kopjohen, duke rregulluar një orar kopjimi, duke testuar kopjen, duke ruajtur kopjen në një vend të sigurt dhe duke e azhornuar kopjen, ju mund të ndihmoni që të dhënat tuaja të rëndësishme të mbrohen dhe të mund të rivendosen lehtë në rast humbje të të dhënave.
Përdorimi i protokolleve të forta të kriptimit për komunikimin online dhe transferimin e të dhënave
Përdorimi i protokolleve të forta të kodimit për komunikimin online dhe transferimin e të dhënave është hapi i rëndësishëm në mbrojtjen e informacioneve të ndjeshme nga prishja ose qasja e paautorizuar nga persona të tjerë. Këtu janë disa hapa për të përdorur protokollet e forta të kodimit për komunikimin online dhe transferimin e të dhënave:
- Përdor protokollin HTTPS: Kur përdorni faqet në internet, sigurohuni që po përdorni protokollin HTTPS në vend të HTTP-së. HTTPS-ja fsheh komunikimin tuaj me faqen, duke e bërë më të vështirë për të pirë komunikimin tuaj ose të vjedhë informacionet tuaja.
- Përdorni fshehtësinë e fundit në fund: Gjatë dërgimit ose marrjes së mesazheve, përdorni fshehtësinë e fundit në fund për të siguruar që vetëm marrësi i synuar mund të lexojë mesazhin. Shërbime të tilla si Signal dhe WhatsApp përdorin si parazgjedhje fshehtësinë e fundit në fund.
- Përdorni metoda të sigurta të transferimit të skedarëve: Gjatë transferimit të skedarëve përdorni metoda të sigurta si SFTP, FTPS ose SCP, që sënjifrojnë të dhënat gjatë transmetimit. Shmangni përdorimin e metodave të pasigurta si FTP ose HTTP.
- Përdorni fjalëkalime të forta: Përdorni fjalëkalime të forta për llogaritë tuaja online dhe shmangni përdorimin e të njëjtit fjalëkalim për shumë llogari. Konsideroni përdorimin e një menaxheri fjalëkalimesh për të gjeneruar dhe ruajtur fjalëkalimet në mënyrë të sigurt.
- Aktivizo autentikimin dy-komponent: Aktivizoni autentikimin dy-komponent kur është e mundur për të shtuar një shtresë mbrojtëse të shtesë për llogaritë tuaja online.
- Përdorni rrjetet private virtuale (VPN): Gjatë përdorimit të internetit nga një rrjet Wi-Fi publik ose një rrjet i pa mbrojtur, përdorni VPN për të fshehur trafikun dhe për të mbrojtur informacionin tuaj nga hakerët potencialë ose dëgjuesit.
Përdorimi i protokolleve të forta të kriptimit për komunikimin online dhe transferimin e të dhënave është i domosdoshëm për të mbrojtur informacionin tuaj të ndjeshëm nga hyrja e paautorizuar. Duke përdorur HTTPS, kriptimin end-to-end, metodat e sigurta të transferimit të skedarëve, fjalëkalimet e forta, mirëfilltësimin dy-faktor dhe VPN, ju mund të ndihmoni në sigurimin e komunikimit tuaj online dhe transferimit të të dhënave tuaja të mbrojtura nga rreziqet potenciale në rrjet.
Kujdes ndërkohë që përdorni rrjetet Wi-Fi publike dhe shmangni hyrjen në informacione të ndjeshme.
Rrjetet publike Wi-Fi janë të përshtatshme për të qëndruar në kontakt gjatë udhëtimit, por mund të jenë edhe një rrezik serioz për sigurinë, nëse përdoren në mënyrë të gabuar. Këtu janë disa arsye pse duhet të jeni të kujdesshëm kur përdorni rrjetet publike Wi-Fi dhe të shmangni hyrjen në informacione të ndjeshme:
- Rrjetet pa mbrojtje: Rrjetet Wi-Fi publike shpesh nuk janë të mbrojtur, duke e bërë të mundur që çdokush të ketë qasje në to pa një fjalëkalim ose autentifikim. Kjo e bën të lehtë për hakerët ose përgjuesit për të përvetësuar trafikun tuaj në rrjet dhe për të vjedhur informacionet tuaja.
- Hakerët mund të përdorin sulme të llojit “njeri në mes”, për të kapur komunikimin tuaj me faqen dhe për të vjedhur informacionin tuaj, si të dhënat e hyrjes ose numrat e kartave krediti.
- Rrjetet e rreme Wi-Fi: Krimineli në internet mund të krijojnë rrjete Wi-Fi të rreme me emra që ngjajnë me emrat e rrjeteve të vlefshme, si “Wi-Fi publik falas”. Kur lidheni me këto rrjete, në të vërtetë lidheni me një rrjet të rremë të krijuar nga kriminelët në internet.
- Malware: Rrjetet publike Wi-Fi shpesh përdoren nga kriminelët në rrjet për të përhapur malware ose infektuar pajisjet me virus. Pas infektimit të pajisjes suaj, ajo mund të përdoret për të vjedhur informacionin tuaj ose për të kryer sulme ndaj pajisjeve të tjera.
Për të shmangur këto rreziqe, duhet të jeni të kujdesshëm gjatë përdorimit të rrjeteve Wi-Fi publike dhe të shmangni hyrjen në informacione të ndjeshme. Këtu janë disa hapa që mund të ndërmerrni për të mbrojtur veten:
- Përdorni një rrjet privat virtual (VPN): VPN-ja e fsheh lidhjen tuaj dhe ju siguron një lidhje të sigurt me internet, duke bërë të vështirë për hakerët të marrin komunikimin tuaj. Përdorni VPN-në kur lidheni me një rrjet Wi-Fi publik.
- Shmangni hyrjen në informata të ndjeshme: Shmangni hyrjen në informata të ndjeshme, si informacione në llogarinë bankare, numra kartash krediti ose të dhëna personale, kur përdorni rrjetet Wi-Fi publike.
- Kontrolloni emrat e rrjetit: Kontrolloni emrin e rrjetit Wi-Fi me vendin ose institucionin para se të lidheni me një rrjet Wi-Fi publik. Kini kujdes ndaj rrjeteve me emra të veçantë ose të dyshimtë.
- Azhurnoni softuerin tuaj: Mbajeni sistemin tuaj operativ dhe softuerin gjithmonë të azhurnuar me patch-et më të fundit të sigurisë për të mbrojtur nga vulnerabilitetet që mund të përdoren nga hakerët.
Rreziket nga përdorimi i pa duhur i rrjetit Wi-Fi publik mund të jenë të rrezikshme për sigurinë. Duke përdorur me kujdes rrjetet Wi-Fi publike, duke shmangur hyrjen në informacione të ndjeshme, duke përdorur një VPN, duke verifikuar emrat e rrjeteve dhe duke azhurnuar softuerin, ju mund të ndihmoni në mbrojtjen nga potencialet rreziqe nga kibernetika.
Aktivizon funksionet e sigurisë në pajisjet tuaja mobile si fjalëkalime dhe verifikim biometrik.
Pajisjet mobile janë mjetet e domosdoshme për të qëndruar në kontakt me të tjerët, por përmbajnë gjithashtu shumë informacione të ndjeshme që mund të jenë të prirura për rreziqet kibernetike. Këtu janë disa hapa që mund të ndërmerrni për të aktivizuar funksionet e sigurisë në pajisjet tuaja mobile dhe për të mbrojtur informacionet tuaja:
- Vendosni një fjalëkalim të fortë: Vendosni një fjalëkalim të fortë në pajisjen tuaj mobile për të parandaluar hyrjen joautorizuar. Përdorni një kod unik të vështirë për të devijuar, si një kombinim i letrave, numrave dhe simboleve.
- Përdorni autentifikimin biometrik: Shumë pajisje mobile kanë funksione të autentifikimit biometrik, si lexuesit e gishtave ose njohjen e fytyrave. Përdorni këto funksione për të shtuar një shtresë të mëtejshme të sigurisë për pajisjen tuaj.
- Aktivizo bllokimin automatik: Vendosni pajisjen tuaj për të bllokuar automatikisht pas një kohë të caktuar pa aktivitet. Kjo do të parandalojë hyrjen e paautorizuar nëse lini pajisjen tuaj pa mbikqyrje.
- Përdor fshirjen e largët të të dhënave: Aktivizoj fshirjen e largët të të dhënave në pajisjen tuaj për të fshirë të dhënat tuaja nëse pajisja humbet ose vjedhet.
- Azhurnoni softuerin tuaj: Mbani sistemin operativ dhe aplikacionet në pajisjen tuaj mobile gjithmonë të freskëta me patch-et më të fundit të sigurisë për të mbrojtur kundër vulnerabiliteteve që mund të përdoren nga kriminelët në internet.
- Qëndro i kujdesshëm me rrjetet Wi-Fi publike: Duke përdorur rrjetet Wi-Fi publike, përdorni një rrjet të privat virtual (VPN) për të koduar lidhjen tuaj dhe mbrojtur informacionet tuaja.
- Instaloni softuerin antivirus në pajisjen tuaj mobile për të mbrojtur kundër softuerit të keq dhe rreziqeve të tjera të lidhura me krimin në rrjet.
Duke aktivizuar funksionin e sigurisë në pajisjet tuaja mobile, si fjalëkalimet dhe autentifikimin biometrik, ju mund të ndihmoni në mbrojtjen e informacioneve tuaja të ndjeshme nga rreziqet potenciale në rrjet. Gjithashtu, duke e përditësuar softuerin tuaj, duke përdorur me kujdes rrjetet Wi-Fi publike dhe duke instaluar softuer antivirus, ju mund të shtoni një shtresë të mbrojtjes shtesë në pajisjen tuaj mobile dhe të ulni rrezikun e bërjes një prej viktimave të krimit në rrjet.
Kufizojeni sasin e informatave private qe publikohen online
Kufizimi i informacioneve private që nxirren online është i domosdoshëm për të mbrojtur privatësinë dhe për të zvogëluar rrezikun e bërjes së një viktime të krimit të cibernetik. Këtu janë disa arsye pse duhet të jeni të kujdesshëm në bërjen publike të informacioneve private online:
- Vjedhja e identitetit: Kriminelit në rrjet mund të përdorin informacionet tuaja personale të publikuara online, si emri juaj, adresa dhe data e lindjes, për të vjedhur identitetin tuaj dhe të hapin llogari në emrin tuaj.
- Mashtrimet: Mashtruesit mund të përdorin të dhënat tuaja personale për t’ju mashtruar për t’ju dhënë atyre para ose informacione të ndjeshme. Për shembull, ata mund të përdorin të dhënat tuaja personale për të pretenduar se janë ju dhe për të bindur miqtë tuaj ose familjen tuaj që t’ju dërgojnë atyre para.
- Goditja dhe shantazhi: Ndarja e informacioneve personale online mund të bëjë që ju të jeni të ekspozuar ndaj goditjes dhe shantazhit. Për shembull, një shantazhues cyber mund të përdorë informacionet tuaja personale për të gjetur vendndodhjen tuaj dhe për të ndjekur në jetën reale.
- Dëmtimi i reputacionit: Dhënia e informacioneve personale në internet mund të dëmtojë reputacionin tuaj, veçanërisht nëse informacionet janë të ndjeshme ose të turpshme. Një herë të postuara në internet, informacionet janë të vështira për t’u fshirë ose fshirë.
Për të mbajtur nën kontroll informacionin privat që publikoni në internet, mund të ndërmerrni hapat e mëposhtëm:
- Kujdes, çfarë po ndani: Mendoni dy herë para se të ndani informacione personale online dhe ndani vetëm atë që është e nevojshme. Shmangni ndarjen e informacioneve të ndjeshme, si numri i sigurimit shoqëror, informacione financiare ose detaje personale mbi familjen tuaj.
- Përdorni cilësimet e privatësisë: Rregulloni cilësimet e privatësisë në mediat sociale dhe platformat e tjera online për të kontrolluar kush mund të shohë informacionin tuaj. Sigurohuni që keni lexuar dhe kuptuar politikën e privatësisë dhe kushtet e përdorimit të platformës së dhënë.
- Përdorni një pseudonim: Mendoni për përdorimin e një pseudonimi ose emrit të rremë në internet për të mbrojtur identitetin tuaj. Kini kujdes që të mos përdorni informacione që mund të lidhen me identitetin tuaj të vërtetë, si adresa e emailit ose numri i telefonit.
- Përdorni një adresë e-mail të veçantë: Përdorni një adresë e-mail të veçantë për llogaritë në internet për të mbrojtur privatësinë tuaj. Mos përdorni adresën tuaj të punës ose personale.
Kufizojeni sasin e informacioneve tuaja private të publikuara në internet, ju mund të ndihmoni në mbrojtjen e privatësisë tuaj dhe të zvogëloni rrezikun e bërjes së një prej viktimave të krimit të kibernetikut.
Kini kujdes ndaj teknikave të Inxhinierisë Sociale dhe shmangni të dhënë informacione të ndjeshme për personat që nuk i njeh.
Inxhinieria sociale është një lloj sulmi kibernetik, ku krimineli kibernetik manipulon ose mashtron njerëzit për të zbuluar informacione të ndjeshme si të dhënat e hyrjes, informacionet financiare ose detajet personale. Taktikat e inxhinierisë sociale mund të jenë të sofistikuara dhe të bindshme, prandaj është e rëndësishme të bëni kujdes ndaj këtyre taktikave dhe të shmangni zbulimin e informacioneve të ndjeshme për njerëz që nuk i njihni. Këtu janë disa arsye pse kjo është e rëndësishme:
- Vjedhja e identitetit: Krimineli në rrjet mund të përdorin informacionet që ju zbuloni për të vjedhur identitetin tuaj dhe për të bërë mashtrime me emrin tuaj.
- Humbjet financiare: Zbulimi i informacioneve të ndjeshme financiare mund të çojë në humbje financiare nëse kriminelët e kibernetikëve përdorin këto informacione për të vjedhur para tuaja ose për të bërë blerje të paautorizuara.
- Shpërdorimi i Privatësisë: Dhënien e informacioneve personale mund të shpërdorojë privatësinë tuaj dhe të të rrezikojë në vëmendje të pa dëshiruar ose ndërprerje.
- Goditja e reputacionit: Zbulimi i informacioneve të ndjeshme mund të dëmtojë reputacionin tuaj, veçanërisht nëse informacionet janë të turpshme ose të dëmshme.
Për të mbajtur mend taktikat e Inxhinierisë Sociale dhe për të shmangur bërjen e informacioneve të ndjeshme për personat që nuk i njeh, mund të ndërmarrësh hapat e mëposhtëm:
- Kujdes ndaj kërkesave të paftuara: Nëse merrni e-maile, mesazhe teksti ose thirrje pa ftuar që kërkojnë informacione të ndjeshme, kini kujdes. Hakerat shpesh përdorin gjuhë të ngutshme ose të frikësuar për të detyruar njerëzit të zbulojnë informacione.
- Verifikoni kërkesat: Nëse merrni një kërkesë për informacione të ndjeshme nga një person që nuk e njihni, verifikoni kërkesën para se të jepni çfarëdo informacioni. Lidhuni direkt me personin ose organizatën, duke përdorur një numër telefoni ose adresë emaili të njohur për të konfirmuar nëse kërkesa është e ligjshme.
- Ruaj privatësinë e të dhënave tuaja: Mos jepni informacione personale, si numri i sigurimit shoqëror, datëlindja ose informacione financiare, njerëzve që nuk i njeh. Kini kujdes kur jepni informacione personale online, veçanërisht në mediat sociale.
- Edukohuni: Mësoni rreth taktikave të Inxhinierisë Sociale dhe qëndroni në kohë me sfidat më të fundit të sigurisë kibernetike. Kjo mund të ndihmojë në identifikimin dhe shmangien e sulmeve të Inxhinierisë Sociale.
Duke qënë i kujdesshëm ndaj taktikave të inxhinierisë sociale dhe duke shmangur të dhënave të ndjeshme me njerëzit që nuk i njihni, ju mund të ndihmoni në mbrojtjen e identitetit tuaj, financave, privatësisë dhe reputacionit tuaj.
Kujdes gjatë instalimit të softuerit dhe plug-inave nga burimet e treta, sepse mund të jenë burim i malware-it.
Instalimi i softuerit dhe plugin-eve nga burime të treta mund të jetë i rrezikshëm, pasi mund të jenë burime malware që mund të rrezikojnë sigurinë e pajisjes tuaj dhe të çojnë të dhënat tuaja në rrezik. Këtu janë disa mënyra për të qenë të kujdesshëm gjatë instalimit të softuerit dhe plugin-eve nga burime të treta.
- Merre vetëm nga burime të besueshme: Merre softuerin dhe shtojcat vetëm nga burime të besueshme si faqja zyrtare e zhvilluesit ose një faqe web e besueshme. Kini kujdes kur merrni softuer ose shtojca nga faqe interneti të panjohura ose dyshimtë.
- Lexo komentet dhe vlerësimet e përdoruesve: Përpara se të shkarkoni softuerin ose plug-in, lexoni komentet dhe vlerësimet e përdoruesve për të vlerësuar qëndrueshmërinë dhe sigurinë e softuerit ose plug-in.
- Kontrolloni nënshkrime digitale: Kontrolloni nëse softueri ose plug-in ka një nënshkrim digital që mund të ndihmojë në verifikimin se është zhvilluar nga një burim i besueshëm dhe nuk është modifikuar.
- Shmangni softuerin e bashkëngjitur: Gjatë instalimit të softuerit ose plugin-eve, jeni të kujdesshëm me softuerin e bashkëngjitur që mund të ofrohet me instaluesin. Ky softuer shtesë mund të jetë i papëlqyeshëm ose madje i dëmshëm, kështu që është e rëndësishme që gjatë procesit të instalimit të shqyrtoni dhe të çaktivizoni opsionet për softuerin e bashkëngjitur.
Duke respektuar këto masa të sigurisë, mund të minimizohet rreziku i lidhur me softuerin dhe plug-in-et e palëve të treta, si malware dhe rreziqe të tjera sigurie. Gjithashtu është e rëndësishme që të instaloni një softuer antivirus të besueshëm në pajisjen tuaj që do t’ju ndihmojë në mbrojtjen nga malware dhe rreziqe të tjera në internet.
Monitoroni llogaritë tuaja online për çdo aktivitet të dyshimtë dhe raportoni menjëherë çdo rrezik sigurie potencial.
Monitorimi i kontave tuaja online për aktivitet të dyshimtë dhe raportimi i menjëhershëm i potencialeve kompromise të sigurisë është e domosdoshme për të mbrojtur informacionet tuaja të ndjeshme nga keqpërdorimi. Këtu janë disa hapa që mund të ndërmerrni për të monitoruar kontaktet tuaja online dhe raportuar kompromise të sigurisë:
- Kontrolloni rregullisht aktivitetin e llogarisë suaj: Kontrolloni rregullisht aktivitetin e llogarisë suaj për të parë nëse ka hyrje të paautorizuara, transaksione të dyshimta ose ndryshime në informacionin e llogarisë suaj. Shumica e shërbimeve dhe platformave në internet lejojnë parë aktivitetin e llogarisë dhe historinë e hyrjeve, prandaj përdorni këtë funksion.
- Vendosni njoftimet: Shumë shërbime dhe platforma online ju lejojnë të vendosni njoftimet për aktivitete të dyshuara si përpjekjet për të hyrë nga lokacione të panjohura ose transaksione të mëdha. Kjo mund të ndihmojë në zbulimin dhe reagimin e shpejtë ndaj mundshëm të keqes së sigurisë.
- Përdor autentifikim me dy faktorë (2FA) për llogaritë tuaja në internet, duke shtuar një shtresë mbrojtjeje mbi fjalëkalimin. Kjo mund të ndihmojë në parandalimin e hyrjes së paautorizuar në llogaritë tuaja.
- Raportoni aktivitetin e dyshimtë: Nëse vëreni ndonjë aktivitet të dyshuar në llogaritë tuaja online, si hyrjet ose transaksionet e paautorizuara, raportoni menjëherë autoriteteve të përshtatshme, si përfaqësuesit e platformës së klientit ose seksionin e mashtrimeve të bankës tuaj.
- Ndryshoni fjalëkalimet tuaja rregullisht: Ndryshoni fjalëkalimet tuaja rregullisht, veçanërisht nëse dyshoni një shkelje të sigurisë. Përdorni fjalëkalime të fuqishme dhe unike për çdo nga llogaritë tuaja online dhe konsideroni përdorimin e një menaxheri fjalëkalimesh që do t’ju ndihmojë të gjeneroni dhe menaxhoni fjalëkalimet tuaja.
Me monitorimin e llogarive të tua në internet për çdo aktivitet të dyshimtë dhe raportimin menjëherë të çdo potenciali të kompromentuar, mund të ndihmoni në mbrojtjen e informacioneve tuaja të ndjeshme nga kompromentimi. Mos harroni gjithashtu të qëndroni në kohë me rreziqet më të fundit të sigurisë dhe praktikat më të mira të sigurisë në internet.